Ocena zdolności kredytowej w zakresie kredytów konsumpcyjnych 

Proces oceny ryzyka kredytowego w przypadku kredytów konsumpcyjnych jest podobny do oceny ryzyka kredytów na działalność gospodarczą, natomiast ze względu na specyfikę podmiotów, jakimi są gospodarstwa domowe, pojawiają się różnice. Są one związane z tym, że kredyty dla osób fizycznych dotyczą mniejszych kwot, inny jest cel kredytu, krótszy jest okres kredytowania a także inne są informacje niezbędne do analizy wniosku.

W przypadku kredytów konsumpcyjnych bank skupia się przede wszystkim na personalnej wiarygodności kredytowej. Cechą wspólną jest to, że w obu rodzajach kredytów należy ustalić, czy kredytobiorca będzie w stanie spłacać kredyt z osiąganych przepływów gotówkowych w przyszłości.

Zdolność kredytowa – kredyty detaliczne

Oceniając zdolność kredytową w zakresie kredytów detalicznych, podstawowe źródło informacji o wnioskodawcy stanowią:

• informacje zawarte we wniosku tj. dane identyfikacyjne, wiek, liczba osób na utrzymaniu, dochody, okres oraz stabilność zatrudnienia, status mieszkaniowy, posiadany majątek, zobowiązania z tytułów wykonawczych, zobowiązania alimentacyjne itp.,
• historia dotychczasowej współpracy z bankiem (posiadane rachunki, produkty, lojalność, obsługa wcześniejszych zobowiązań kredytowych itp.),
• biuro informacji kredytowej – agencja, która przechowuje informacje dotyczące wiarygodności kredytowej klientów z różnych banków, ich zobowiązaniach kredytowych, wcześniejszej obsłudze zobowiązań,
• opinie i referencje z innych banków (np. stan salda na rachunku, przebieg obsługi zadłużenia, potwierdzenie złożenia wniosku o zamknięcie karty kredytowej, czy też potwierdzenie uregulowania zadłużenie na karcie kredytowej itp.).

Do najważniejszych parametrów decyzyjnych należy stabilność zatrudnienia oraz zamieszkania wnioskodawcy, realność podanych informacji, cel kredytu i jego uzasadnienie, pozytywna historia kredytowa. Informacje te mają na celu odzwierciedlenie prawdopodobieństwa terminowej spłaty zadłużenia. Często banki wykorzystują metodę credit–scoring, czyli matematyczno–statystyczny proces oceny zdolności kredytowej. Polega na selekcji najważniejszych cech wnioskodawcy oraz ich znaczenia, by określić w punktowym wymiarze skalę ryzyka kredytowego. Umożliwia ona szybką ocenę wiarygodności kredytowej, bazując na wcześniejszych transakcjach kredytowych.

Analiza ta pozwala ominąć zindywidualizowane koszty rozpatrywania wniosku. Zalety tej metody to między innymi wzrost liczby zawieranych umów kredytowych, jednolita ocena wszystkich wnioskodawców, szybkość podejmowania decyzji, wzrost wydajności operacji bankowych. Wadą jest konieczność ciągłej aktualizacji informacji o kredytobiorcy, możliwość dyskryminacji niektórych wnioskodawców, np. ze względu na wiek, a także nie zawsze logiczny dobór kryteriów oceny zdolności kredytowej.

Kredyt konsumpcyjny może być udzielony osobie posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych. Kredytobiorca musi przedstawić w banku dokumenty, które potwierdzają wysokość uzyskiwanych dochodów, a także posiadać zdolność kredytową, która jest uzależniona od uzyskiwanego wynagrodzenia oraz historii kredytowej klienta. Kredyt ten jest udzielany według stałych oraz zmiennych stóp procentowych.